PMO#12 Procent składany – magia pomnażania oszczędności – poznaj wzór na procent składany

Jeśli włożysz do przysłowiowej skarpety 24 000 zł, to po 10 latach mieć będziesz w niej tyle samo: 24 000 zł. Niby pewna kwota, ale przez te wszystkie lata siła nabywcza odkładanych pieniędzy spadnie (inflacja!). Dochodzi do tego na dokładkę największy ból – pieniądze te nie zarabiają na siebie. Niech zadziała procent składany – pozwól pieniądzom na siebie pracować 🙂

Czym jest procent składany?

Czar procentu składanego w oszczędzaniu przyrównać można do tzw. efektu kuli śnieżnej. Gdy z wysokiego stoku zepchniesz małą kulę, to staczając się, będzie ona przyrastać. Im bliżej będzie podnóża wzniesienia, tym będzie większa i większa, bo kolejne warstwy śniegu oblepiać będą wcześniejsze.

Podobnie działa procent składany względem naszych oszczędności. Każda kolejna kapitalizacja obejmować będzie początkowy wkład oraz naliczone uprzednio od niego odsetki. Mechanizm ten wykorzystywany jest przez banki np. w oprocentowaniu lokat i rachunków oszczędnościowych, dlatego warto, byś zrozumiała jego działanie.

Dzięki procentowi składanemu, odłożone pieniądze same się pomnażają. Po 10 latach Twoje przykładowe 24 000 zł, jeśli będzie objęte miesięczną kapitalizacją wynoszącą 2% (zamiast bezczynnie leżakować w skarpecie na zerowym oprocentowaniu), “rozmnoży się” do kwoty 29 308,79 zł. Nominalny zysk wyniesie więc 5 308,79 zł.

Jak obliczyć procent składany – wzory

Skąd te kwoty? Dwa podstawowe wzory, które warto, abyś poznała, poniżej.

Legenda:

K – kapitał końcowy – czyli finalnie oszczędzona suma pieniędzy (w naszym przykładzie: 29 308,79 zł)

K0 – kapitał początkowy – ten, od którego liczone będą odsetki (w naszym przykładzie wyniósł 24 000 zł)

p – nominalna roczna stopa procentowa (2% w postaci ułamka dziesiętnego, czyli 0,02)

n – liczba lat, przez które oszczędzamy (ustaliłyśmy, że chcemy poznać zysk po 10 latach oszczędzania)

m – liczba kapitalizacji w ciągu roku (u nas: kapitalizacja jest miesięczna, więc liczba kapitalizacji jest równa liczbie miesięcy w roku – czyli 12).

Wzór na obliczenie procentu składanego, gdy kapitalizacja następuje częściej niż raz w roku:

Wzór na procent składany. Kapitalizacja następuje częściej niż raz w roku.

To on był użyty w naszym przykładzie 🙂

Drugi wzór na procent składany dotyczy sytuacji, gdy kapitalizacja następuje tylko raz w roku:

Wzór na procent składany przy kapitalizacji raz w roku

Oblicz w ramach ćwiczenia według drugiego wzoru, jaka będzie finalna kwota oszczędności, jeśli kapitał początkowy, wartość oprocentowania i liczba lat oszczędzania pozostaną niezmienione 😉 Co Ci wyszło?

Kapitalizację można liczyć na kilka sposobów (w tym uwzględniając inflację), powyższe to podstawowe wzory. Do tych bardziej skomplikowanych wrócimy za jakiś czas na blogu, już poza wyzwaniem Październik Miesiącem Oszczędzania 🙂

Jak działa procent składany?
Jak działa procent składany?

Wrogowie procentu składanego

Wszystko pięknie, ale w świecie nic nie jest idealne. Procent składany posiada swoich naturalnych wrogów, którzy osłabiają jego moc. Dlatego wyliczony z przytoczonych wzorów procentu składanego zysk nazywamy nominalnym, a nie realnym.

Istnieje np. wspomniana we wstępie inflacja. Jeśli w danym okresie oszczędzania będzie ona utrzymywać się na poziomie 3%, to realny dochód odnotujesz przy np. lokacie oprocentowanej na ponad 4%. Utrzymasz wartość pieniądza, aczkolwiek wybronisz go minimalnie.

Sposobem obrony przed inflacją jest coroczne waloryzowanie o wysokość inflacji miesięcznej kwoty wpłacanej na konto oszczędnościowe. Jeśli np. w roku 2018 co miesiąc odkładasz 100 zł, a inflacja w roku 2019 wzrośnie i wyniesie 3%, to aby zniwelować negatywny wpływ inflacji na oszczędności, musisz podbić składkę do 103 zł lub więcej. Zapobiegasz w ten sposób utracie siły nabywczej Twoich oszczędności.

Drugim wrogiem procentu składanego jest podatek od zysków kapitałowych. Inna jego nazwa, z którą pewnie nieraz już się spotkałaś, to podatek Belki. Wynosi on 19% wypracowanego przychodu. Banki, podając oprocentowanie lokat i rachunków oszczędnościowych, nie uwzględniają go w opisach ofert (nie podają oprocentowania netto, tylko brutto). Dlatego gdy myślisz, że na czysto dostaniesz określoną kwotę odsetek, musisz pamiętać o tym, że w rzeczywistości będzie ona mniejsza o ok. 1/5.

Inni wrogowie procentu składanego to cała armia trudnych do przewidzenia wydarzeń: 

  • spadek wartości waluty, w której oszczędzasz,
  • bankructwo banku,
  • zmiana ustroju (niektórzy twierdzą, że to się dzieje obecnie w Polsce 😉 nie wnikajmy)
  • wojna, klęska żywiołowa,
  • bankructwo państwa,
  • pewnie wiele innych zdarzeń, z których aktualnie nie zdajemy sobie sprawy.

Składają się one na szeroko pojęte ryzyko finansowe.

Garść wskazówek, jak wzmocnić działanie procentu składanego

  • Szukaj produktów bankowych o jak najczęstszej kapitalizacji – np. miesięcznej zamiast kwartalnej. Im częściej powiększasz kwotę bazową, od której naliczane są kolejne odsetki, tym szybciej Twoje oszczędności przyrastają. Wręcz w tempie wykładniczym!
  • Zwróć uwagę, że banki najczęściej podają w ofertach oprocentowanie w skali roku. Staraj się, by to wybrane przez Ciebie było jak największe.
  • Sprawdzaj roczny poziom inflacji i reaguj – odpowiednio przesuwaj oszczędności. Może po 2 latach oszczędzania okazać się, że nie opłaca Ci się dłużej trzymać pieniędzy na lokacie, bo wartość Twoich oszczędności zjada inflacja.
  • Nie pozwól, by wypracowany zysk poszedł na opłaty bankowe! Zwłaszcza gdy naliczane są np. opłaty za dokonywanie przelewu z rachunku oszczędnościowego na ROR. Wybierz taką ofertę, gdzie nie ma tego typu kosztów.
  • Wybieraj takie produkty bankowe, w których wypłacenie pieniędzy nie powoduje utraty naliczonych odsetek. Niestety wiele banków “zeruje” odsetki, jeśli wyciągniesz oszczędności przed np. terminem zapadalności lokaty.
  • Zasilaj swój kapitał początkowy regularnymi wpłatami. Zauważ, że w naszych dzisiejszych obliczeniach bazowałyśmy na jednorazowej, początkowej wpłacie, bez dopisywania kolejnych składek. Cykliczne składki dodadzą Twoim oszczędnościom kopa!
Pieniądze dla Pań - poradnik - sprawdź ceny!


Podobał Ci się ten wpis?

Podziel się wiedzą o Wyzwaniu Październik Miesiącem Oszczędzania ze znajomymi!

Wesprzyj akcję - polub Kobiece Finanse na Facebooku lub śledź blog na Twitterze!

Absolwentka germanistyki oraz informatyki i ekonometrii. Propagatorka idei edukacji finansowej. Pomaga kobietom zdobyć pewność siebie w obchodzeniu się z pieniędzmi, wspiera je w budowaniu własnej stabilności i niezależności finansowej. Autorka poradników "Pieniądze dla Pań" oraz "Kariera dla Pań". Zawodowo związana z branżą IT, gdzie pracowała jako twórczyni stron internetowych, kierowniczka projektów, scrum master i dyrektorka finansowa.

4 komentarze do “PMO#12 Procent składany – magia pomnażania oszczędności – poznaj wzór na procent składany”

    • Oj tam, oj tam! Wymówki! To naprawdę nie jest nic trudnego, trzeba tylko chcieć, dać sobie szansę i spróbować 🙂 W przyszłości wrócę do Was z zaawansowanymi wzorami.

      Odpowiedz

Dodaj komentarz